Mỹ cũng giống như các quốc gia khác đều có quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo và Hoa Kỳ lại là một trong những quốc gia có nhiều loại tôn giáo nhất thế giới. Ngoài việc có tất cả các giáo phái tôn giáo lớn trên thế giới, Mỹ thực sự còn là đất nước của những nhóm tôn giáo thiểu số.
Tôn giáo tại Hoa Kỳ đặc trưng bởi sự đa dạng các niềm tin và thực hành tôn giáo. Theo các cuộc thăm dò ý kiến gần đây, 76% tổng số dân Hoa Kỳ nhận họ theo Kitô giáo (trong đó, 52% theo Tin Lành, 24% theo Công giáo Rôma), 1% theo Do Thái giáo và 1% theo Hồi giáo. Theo một cuộc khảo sát khác, 40% nói rằng họ tham dự các buổi lễ gần như mỗi tuần hoặc nhiều hơn, và 58% nói rằng họ cầu nguyện ít nhất mỗi tuần. Đa số người Mỹ cho biết tôn giáo giữ một vai trò “rất quan trọng” trong cuộc sống của mình, một tỷ lệ bất thường tại một nước phát triển. Nhiều tôn giáo đã nở rộ tại Hoa Kỳ, kể cả các tôn giáo được bắt nguồn từ đây và các tôn giáo được các người nhập cư đưa vào sau này; vì thế, Hoa Kỳ là một trong những nước có tôn giáo đa dạng nhất.
Thánh đường Quốc gia Washington
Một số đặc điểm tôn giáo Mỹ hiện nay
Mỹ là một trong những quốc gia có nhiều loại tôn giáo nhất thế giới.
Ngoài việc có tất cả các giáo phái tôn giáo lớn trên thế giới, Mỹ còn là đất nước của những nhóm tôn giáo thiểu số với nhiều loại quan điểm, khuynh hướng từ bảo thủ đến cấp tiến, thậm chí là cực đoan. Ở đây, người ta thấy tất cả các tôn giáo thế giới cũng như các tín ngưỡng bản địa cùng chung sống, đó là các Giáo hội Tin lành, Giáo hội Công giáo, Chính Thống giáo, Do Thái giáo, Islam giáo, Ấn Độ giáo, Sikh giáo, Phật giáo, Baha’i giáo, Đạo giáo, tôn giáo tín ngưỡng bản địa của người Indian, các tôn giáo mới,…Sự đa dạng tôn giáo ở Mỹ là kết quả của quá trình phát triển lịch sử của đất nước này. Mỹ là một nước đa chủng tộc, ở đó, ngoài những người Indian (thổ dân Da đỏ), là những người di cư và hậu duệ của họ thuộc các chủng tộc, dân tộc khác nhau từ các nước châu Âu, châu Á, châu Phi. Họ là những tín đồ của các tôn giáo, tín ngưỡng khác nhau và khi đến Mỹ họ mang theo cả tôn giáo, tín ngưỡng của mình. Quá trình di cư đó diễn ra trong lịch sử và cho đến ngày nay vẫn đang tiếp tục. Chính vì vậy, bức tranh tôn giáo Mỹ ngày càng trở nên đa dạng.
Tuy số lượng các tổ chức tôn giáo rất nhiều, nhưng không có một giáo hội tôn giáo nào được thừa nhận là quốc giáo.
Nhà thờ Trinity nằm ở ngay Quảng trường Copley, khu Back Bay ở Boston
Ở Mỹ có rất nhiều tổ chức tôn giáo cùng hoạt động, cạnh tranh lẫn nhau trong cuộc chiến giành đức tin của người dân Mỹ. Cùng với các giáo hội có tới hàng triệu, thậm chí hàng chục triệu tín đồ là các tổ chức tôn giáo nhỏ lẻ tách ra rồi lại sáp nhập trong một dòng chảy liên tục. Cạnh tranh tôn giáo ở Mỹ nằm trong quy luật cạnh tranh văn hóa Mỹ. Ví dụ đầu thế kỷ XXI, trong giáo phái Công giáo của Chicago người ta đã phải đóng cửa 13 giáo xứ, 2 cơ sở truyền giáo, 6 trường công giáo, vì thiếu người và thiếu tiền. Những tín đồ Công giáo này phải gia nhập vào các giáo phái khác, khiến cho tôn giáo ở Mỹ luôn biến động và phức tạp.
Các quy định pháp luật về tự do tôn giáo ở Mỹ
Theo Điều 1 Hiến pháp Mỹ quy định: “Quốc hội sẽ không thông qua đạo luật nào về việc thiết lập một tôn giáo nào đó, hoặc cấm tự do hành giáo”, tất cả đều ngang nhau trước định chế của Liên bang. Về mặt pháp luật, Giáo hội và Chính phủ là hai nhân tố độc lập không thể thay thế trong xã hội nước Mỹ. Về mặt pháp luật hai bên riêng rẽ nhưng không đối lập. Hai bên đều có nhu cầu hợp tác, cơ sở là nhu cầu của xã hội đối với đạo đức và tâm lý của người dân. Luật pháp Mỹ có quy định rõ ràng cấm chỉnh phủ can dự vào tôn giáo, nhưng lại chưa từng có quy định cấm tôn giáo tác động đến lập pháp của chính trị.
Bản Hiến pháp sửa đổi lần thứ nhất đã xác lập nguyên tắc chính giáo phân ly. Theo nguyên tắc này, Chính phủ Mỹ không có đại diện của tổ chức tôn giáo, trong Quốc hội cũng không dành ghế cho tổ chức tôn giáo, hệ thống tư pháp không hề có quan hệ gì với tổ chức tôn giáo, tài chính quốc gia cũng không gánh vác bất cứ khoản chi tiêu nào liên quan đến tôn giáo.
Tôn giáo ở Mỹ được quản lý chặt chẽ và quy định thành luật
Năm 1789, Luật về các quyền (Bills of rights) đã được Quốc hội thông qua tại tất cả các bang của Mỹ và có hiệu lực vào năm 1791. Luật gồm 10 điều về các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do hội họp, tự do tôn giáo, tách giáo hội khỏi nhà nước, quyền bất khả xâm phạm cá nhân, v.v…
Luật Quyền công dân năm 1964 – Một đạo luật cụ thể hóa các quyền (nói chung), quyền tự do tôn giáo (nói riêng). Đạo luật Quyền công dân năm 1964 được coi là một trong những đạo luật rất quan trọng nhằm cụ thể hóa quyền tự do tôn giáo mà Hiến pháp đã qui định.
Năm 1993, Điều khoản khôi phục tự do tôn giáo được Quốc hội Mỹ thông qua nhằm thực hiện nghiêm túc các điều luật về tự do tôn giáo, chấn chỉnh lại những điều luật của Liên bang hay của các bang trái với những quy định về tự do thực hành tôn giáo, tự do lựa chọn tôn giáo đã được ghi trong điều khoản sửa đổi của hiến pháp Mỹ lần thứ nhất. Đạo luật Tái phục hồi Tự do Tôn giáo (RFRA), được ban hành năm 1993 bởi tổng thống Bill Clinton, được sự ủng hộ của những người ủng hộ tự do tôn giáo, đây là kết quả sau nhiều năm làm việc vất vả và phản ánh cam kết chung về việc bảo vệ tự do tôn giáo tại Mỹ.
Quốc hội Mỹ đã thông qua Đạo luật Tự do Tôn giáo Quốc tế (IRFA) năm 1998 trong nhiệm kỳ thứ hai của chính quyền Clinton. Đạo luật đã chỉ rõ quyền tự do tôn giáo là quyền con người được công nhận trong luật Mỹ và thế giới và thành lập Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế để giám sát, thúc đẩy bảo vệ thực hiện quyền này trên toàn thế giới. Việc thực thi Đạo luật Tự do Tôn giáo Quốc tế có nhiều kết quả khác nhau và thay đổi theo thời gian. IRFA đã bị chỉ trích là phân định vai trò không cân xứng giữa Kitô giáo và các nhóm tôn giáo thiểu số khác, có sự bất bình đẳng trong hệ thống chính trị tôn giáo khi thiên vị theo số đông. Một số khác chỉ trích IRPA là một công cụ chính sách ngoại giao thuộc chiến lược của Mỹ, viêc thiết lập chính sách ngoại giao Mỹ bắt đầu đề cập đến sự phức tạp của lĩnh vực tôn giáo trên thế giới mà IRFA tìm cách can thiệp.
Tôn giáo và bầu cử tổng thống Mỹ
Trong cuộc tranh cử tổng thống Mỹ, không chỉ các vấn đề kinh tế, việc làm mà còn cả vấn đề tôn giáo cũng ảnh hưởng nhất định tới cuộc tranh giành quyền lực giữa hai đảng tại Mỹ. Trong 45 đời tổng thống Mỹ, chỉ có một người là Công giáo, còn lại là các tín đồ Tin Lành. Về mặt hình thức, Nhà nước và Giáo hội tách biệt nhau. Nhưng trên thực tế, Giáo hội luôn đóng vai trò quan trọng trong hệ thống thể chế, tư tưởng.
Linh mục Thomas Reese
Khi nhắc đến vai trò của tôn giáo trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2012, linh mục Thomas Reese, người thuộc dòng Tên, cựu tổng biên tập nguyệt san “Vatican Insider” cho rằng: dù muốn hay không cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 năm 2012 phải chịu ảnh hưởng nhiều từ yếu tố tôn giáo”. Các lãnh tụ nước Mỹ, bất luận trình độ, tín ngưỡng của bản thân các vị như thế nào, họ đều hy vọng tôn giáo có thể phát huy tác dụng là nền tảng đạo đức và sức cố kết xã hội. Các chính trị gia Mỹ trong hoạt động tranh cử ai cũng cố gắng giành được sự ủng hộ của tổ chức tôn giáo.
Có thể nói sự đa dạng về tôn giáo tại xứ sở cờ hoa đã tô đẹp thêm cho bức tranh tôn giáo tại Mỹ thêm màu sắc. Nếu bạn đang có dự định định cư tại Hoa Kỳ thì chúng tôi hy vọng đây sẽ là cẩm nang giúp ích được cho bạn. Chúc bạn thành công.
